Zastanówmy się wspólnie dlaczego wskaźnik nexus jest tak istotny, czy podatnik korzystający z ulgi IP Box musi ponosić kwalifikowane koszty zaliczane do wskaźnika nexus?
Czym jest wskaźnik nexus?
Instrument innovation box czyli tzw. Ulga IP Box jest narzędziem przyjętym w ramach inicjatywy BEPS (z ang. base erosion and profit shifting), na forum Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), dlatego też wypracowane w różnych krajach regulacje powinny być zgodne z wytycznymi OECD dotyczącymi opodatkowania dochodów uzyskiwanych z praw własności intelektualnych (zob. Raport OECD BEPS Plan Działania nr 5, akapit 39).
W myśl wspomnianego wcześniej Raportu OECD ujęcie kosztów kwalifikowanych na potrzeby wskaźnika nexus jest niezależne od sposobu ich ujmowania w ogólnych kosztach podatkowych (co potwierdzają również objaśnienia podatkowe wydane przez Ministerstwo Finansów).
Zgodnie z podejściem nexus powinien istnieć związek między wydatkami poniesionymi przez podatnika na wytworzenie, rozwinięcie czy ulepszenie kwalifikowanego IP, samym kwalifikowanym IP oraz jego komercjalizacją. Stąd też – w dużym skrócie – podatnicy, którzy nie ponoszą żadnych kosztów na wytworzenie/rozwinięcie/ulepszenie kwalifikowanego prawa własności intelektualnej, nie mogą skorzystać z preferencji podatkowej IP Box.
Dlaczego stosujemy nexus?
Wskaźnik nexus zatem filtruje w pewnym zakresie dochody uzyskiwane przez podatnika z kwalifikowanych praw własności intelektualnej – wskazując jaką ich część można opodatkować preferencyjną 5% stawką PIT. Jest to przejaw podejścia OECD, zgodnie z którym z preferencji korzystać można tylko w takim zakresie, w jakim jest ona wynikiem prowadzonych prac B+R oraz nakładów poniesionych na nie. Dlatego nie należy bagatelizować wskaźnika nexus oraz strony kosztowej tzw. ulgi IP BOX!
Obliczanie wskaźnika nexus
Art. 30ca ust. 4 Ustawy o PIT
Wskaźnik nexus jest obliczany według wzoru:
[(a + b) ∗ 1,3] / [a + b + c + d]
w którym poszczególne litery oznaczają koszty faktycznie poniesione przez podatnika na:
a – prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej;
b – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d od podmiotu niepowiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 3;
c – nabycie wyników prac badawczo-rozwojowych związanych z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej, innych niż wymienione w lit. d, od podmiotu powiązanego w rozumieniu art. 23m ust. 1 pkt 4;
d – nabycie przez podatnika kwalifikowanego prawa własności intelektualnej.”.
Wskaźnik powinien być obliczany odrębnie dla dochodów z każdego kwalifikowanego IP.
Oczywiście przepisy w tym zakresie również są skomplikowane i niejasne – technicznie rzecz ujmując gdyby podatnik nie ponosił żadnych kosztów zaliczanych do wskaźnika nexus to zarówno w mianowniku, jak i liczniku mielibyśmy liczbę „0”, co powodowałoby że równania nie da się poprawnie rozwiązać (nieskończenie wiele możliwości). Niemniej jednak w praktyce organy podatkowe/sądy administracyjne traktują taką sytuację jakby wskaźnik nexus wynosił faktycznie „0” i wtedy w dużym skrócie 0% kwalifikowanego dochodu można opodatkować preferencyjną stawką.
W praktyce u wielu podmiotów działających w branży IT w schemacie B2B wzór użyty do obliczania wskaźnika nexus będzie sprowadzał się do następującego działania:
[ a∗ 1,3] / [a ]
W którym litera „a” oznacza koszty faktycznie poniesione przez podatnika na prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej. Przy czym mnożenie przez 1,3 z uwagi na późniejsze zaokrąglenia możemy śmiało w tym miejscu pominąć.
Czy muszę ponosić koszty?
Zatem jeżeli podatnik będzie ponosił jakikolwiek koszt bezpośrednio związany z prowadzoną przez niego działalnością badawczo-rozwojową, w jakiejkolwiek wysokości – to wskaźnik będzie wynosił w efekcie 1. Zatem 100 % wydzielonego uprzednio dochodu z kwalifikowanego prawa własności intelektualnej będzie można opodatkować stawką 5% IP Box.
Jest to oczywiście jeden z ważniejszych punktów przy skorzystaniu z możliwości ulgi IP Box – gdyby w przypadku ewentualnej kontroli fiskus stwierdził, że ponoszone przez podatnika koszty nie były faktycznie kosztami poniesionymi „na prowadzoną bezpośrednio przez podatnika działalność badawczo-rozwojową związaną z kwalifikowanym prawem własności intelektualnej”, to niestety wskaźnik nexus wyniesie „0”, co w efekcie będzie stanowiło o niemożliwości skorzystania z tzw. ulgi IP Box – dochody powinny zostać opodatkowane zgodnie z przyjętym u podatnika modelem (tj. liniowo 19 % PIT lub według skali 17/32 % PIT), ze wszystkimi tego negatywnymi konsekwencjami.
Szerzej temat ten był poruszany w naszym poprzednim wpisie:
Jest to drugi z wpisów wyjaśniających istotę przychodów związanych z IP Box oraz wskaźnika nexus. Pozostałe publikacje nastąpią w najblizszym czasie. Jeżeli masz pytania dotyczące stosowania ulgi IP Box, zapraszamy na www.outsourced.pl .
